Papua New Guinea đã ký một hiệp ước phòng thủ với Hoa Kỳ vào thứ Hai (22/5), AFP đưa tin. Hiệp ước cho phép các lực lượng Hoa Kỳ tiếp cận các sân bay và cảng của nước này khi Washington cạnh tranh với ảnh hưởng ngày càng mở rộng của Trung Quốc ở khu vực Thái Bình Dương.
Washington ngày càng lo ngại về sự trỗi dậy của Trung Quốc ở Thái Bình Dương, nơi họ đang cố gắng lôi kéo các quốc gia bằng một loạt ưu đãi ngoại giao và tài chính để đổi lấy các hỗ trợ chiến lược.
Bộ trưởng Quốc phòng Win Bakri Daki đã ký thỏa thuận với Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken trước khi bắt đầu cuộc họp của Hoa Kỳ với các nhà lãnh đạo của 14 quốc đảo Nam Thái Bình Dương tại thủ đô Port Moresby.
“Một thỏa thuận hợp tác quốc phòng đã được thực hiện”, Thủ tướng James Marape phát biểu tại lễ ký kết, đồng thời cho biết thêm rằng quốc đảo Thái Bình Dương này đang “nâng cao” mối quan hệ với Hoa Kỳ.
Ngoại trưởng Blinken cho biết Mỹ và Papua New Guinea sẽ có thể lên tàu của nhau, chia sẻ chuyên môn kỹ thuật và cùng nhau “tuần tra tốt hơn” trên biển.
“Chúng tôi đang làm việc cùng nhau để định hình tương lai. Chúng tôi rất mong muốn đưa mối quan hệ đối tác của chúng ta lên một tầm cao mới”, ông nói.
Bằng cách ký thỏa thuận an ninh với Papua New Guinea, ông Blinken cũng sẽ mở rộng khả năng triển khai của quân đội Hoa Kỳ trong khu vực.
Bắc Kinh đã chiếm đoạt các mỏ và cảng trên khắp Thái Bình Dương và năm ngoái đã ký một hiệp ước an ninh bí mật với Quần đảo Solomon cho phép Trung Quốc triển khai quân đội tới nước này.
Trung Quốc hôm thứ Sáu cho biết họ phản đối “việc đưa bất kỳ trò chơi địa chính trị nào vào khu vực quốc gia đảo Thái Bình Dương”, mà không đề cập cụ thể đến thỏa thuận hoặc chuyến thăm của ông Blinken.
Sinh viên biểu tình
Tờ báo lớn nhất của Papua New Guinea, Post Courier, đưa tin, thỏa thuận này cũng đã thúc đẩy các cuộc biểu tình của sinh viên tại một số trường đại học, vì lo ngại nó trao cho các lực lượng Hoa Kỳ quá nhiều quyền tự chủ tại một số điểm ra vào quan trọng của đất nước.
An ninh đã được thắt chặt ở thủ đô vào thứ Hai, với các con đường bị phong tỏa và xe của đội phá bom túc trực xung quanh khu vực bãi biển trung tâm thành phố, gần nơi các nhà lãnh đạo đang họp. Các sĩ quan cũng đang tuần tra các vùng biển gần đó.
Ngoại trưởng Blinken đã thay thế Tổng thống Joe Biden tại Hội nghị thượng đỉnh sau khi tổng thống Mỹ hủy chuyến đi để tham gia các cuộc đàm phán về trần nợ ở Washington.
Ngoài thỏa thuận, Hoa Kỳ còn cam kết tài trợ 45 triệu USD cho Papua New Guinea để giải quyết các vấn đề như tội phạm có tổ chức, biến đổi khí hậu và HIV/AIDS, cũng như các thiết bị bảo vệ cho quân đội của mình, Bộ Ngoại giao cho biết.
Ngân Hà